آثارنیوز از تخریب شبستان مسجد كازرونی گزارش می دهد؛
وقتی میراث فرهنگی، خودش مجوز تخریب صادر می کند!
به گزارش آثارنیوز، اصفهان هیئت امنای مسجد کازرونی می گویند نقشه‌ی آنها برای تخریب شبستان این مسجد، تأییدیه میراث فرهنگی دارد. آنها می گویند همه‌ی کارهایشان مُهر قانون دارد و خلاف شرع عمل نمی کنند؛ اما باید این پرسش را بیان کرد که هیئت امنایی که ماه ها قبل حکمشان منقضی شده آیا قانوناً حق تصمیم گیری برای این مسجد را دارد و آیا میراث فرهنگی درباره‌ی سقف و آجرچینی خفته و راسته و محرابی که به گفته‌ی برخی کارشناسان در ذیل محراب فعلی پنهان است اطلاعات کاملی دارد و به مبحث حفظ خاطره‌ی جمعی واقف است؟
سال ۱۳۹۹ بود که اولین زمزمه ها در رابطه با تخریب مسجد کازرونی خبرساز شد و ایسنا در نخستین گزارش خود با عنوان سایه تخریب بر سر مسجد کازرونی به این مساله پرداخت. در همان گزارش، ناصر طاهری؛ معاون وقت میراث فرهنگی استان تاکید کرده بود که «مسجد عباس آباد یا مسجد کازرونی حتما وقف خاص است و درست است که قدمت بالایی ندارد اما در خاطره‌ی جمعی مردم وجود دارد و ما اجازه‌ی تخریب نمی دهیم.» در آن گزارش، رضا کازرونی که پدرش مرحوم علی اکبر کازرونی طراحی و مهندسی مسجد کازرونی از ابتدا تا پایان را به انجام رسانده بود از خصوصیت های این مسجد و لزوم محافظت از آن به تفصیل سخن گفت.
موضوع تخریب این مسجد با تلاش فعالان میراث فرهنگی و اهالی مسجد عباس آباد متوقف ماند تا این که ایسنا دومین گزارش خود در رابطه با این مسجد را با عنوان مخالفت گسترده با تخریب مسجد کازرونی / مسجدی که خاطره‌ی جمعیِ یک شهر است را سال قبل منتشر نمود. در آن گزارش هم وحید مهدویان، معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان در بخشی از صحبت هایش اشاره کرده بود: «حل هوشمندانه هندسه و چرخش هنرمندانه به سمت قبله، دالان و حیاط و ایوان های زیبا، محراب نفیس و کتیبه های معرق به خط بی نظیر نستعلیق، اجرای طاق های آجری بسیار زیبا و هنرمندانه و طاق نماهای نفیس معرق و معقلی، حوض خانه کم نظیر، بخشی از ارزش های لازم الحفظ هستند. مسجد کازرونی آخرین نمونه از مساجد ایرانی دو ایوانی است که از این جهت بسیار پرارزش و از معدود ابنیه باقی مانده در اصفهان است. این مسجدِ واجد ارزش که معماری آن در ارتباط با دوران مهم گذار (اواخر قاجار به دوره پهلوی) است، تداوم معماری پرارزش گذشته و نشان دهنده یکپارچگی تاثیرپذیری، گذار از یک دوره تاریخی به دوره دیگر و مکمل مجموعه اسناد و مدارک یک دوره تاریخی است. معمار مسجد کازرونی توانایی آنرا داشته اند که چگونه و چطور قبله را در بنایی که در جهت جغرافیایی شمالی-جنوبی قرار گرفته، به درستی بگرداند تا هیچ جای کم و کاستی در حجم معماری مسجد باقی نماند. این مسجد نزد اهالی مورد توجه و علاقه خاص بوده و خاطره جمعی یک نسل را در خود حفظ نموده است. معنویت ناشی از سال ها عبادتِ علمای برجسته و اذکار مؤمنین و مومنات که بر سنگ و آجر این مسجد اثر کرده و آنرا به موجودی صاحب روح عبادت تبدیل نموده است. این مسجد حاوی الگوی منحصر بفرد معماری است و همه وظیفه داریم از باقی مانده های پرارزش اصفهان که جزئی از هویت و افتخار است، محافظت نماییم.»
حتی در همین گزارش به نامه اداره کل میراث فرهنگی استان خطاب به مدیر وقت شهرداری منطقه یک اصفهان اشاره شده و در آن چنین آمده بود: «عطف به درخواست ثبت شده در دبیرخانه این اداره کل و بازدید کارشناسی از مسجد تاریخی کازرونی واقع در خیابان عباس آباد و طرح مستندات اثر در کمیته ثبت آثار استان اصفهان مورخ ۲۴ خردادماه ۱۴۰۰ و تأیید کارشناسان این اداره کل بر مبنای واجد ارزش بودن بنای مذکور از نظر تاریخی و معماری، حفظ و حراست بنا بر مبنای ضوابط بافت های تاریخی لازمست، بنابراین خواهشمند است از صدور هرگونه مجوز تخریب، نوسازی و تفکیک و.... خودداری شود. بدیهی است صرفا مرمت بنای مذکور با حفظ کالبد اصیل و با عرضه طرح مرمت بعد از تأیید این اداره کل مجاز خواهدبود.» در آن گزارش به نامه دیگر این اداره خطاب به مدیر شهرداری منطقه یک اصفهان چنین اشاره شده بود: «نظر به بند ۳۲ مصوبات کمیسیون محترم ماده ۵ مورخ ۲۱ اسفندماه ۱۴۰۱ در مورد مسجد تاریخی کازرونی، به آگاهی می رساند بنای تاریخی مورد اشاره از آثار پرارزش شهر اصفهان است و بر این اساس هرگونه تخریب، تفکیک و نوسازی آن ممنوع و صرفا مرمت اصولی بنا متناسب با ساختار اصیل و کالبد تاریخی، مطابق با طرحِ موردتأیید و با نظارت این اداره کل امکان پذیر خواهدبود. قابل ذکر است حفظ خط بدنه‌ی مسجد در تمامی اضلاع ضروری بوده و هرگونه عقب نشینی دیوار از بر گذرهای همجوار مجاز نمی باشد. بدیهی است مطابق با مصوبه فوق الاشاره اصلاح خط بدنه مسجد مطابق با وضعیت موجود و بدون هرگونه عقب نشینی از محل اصلی خود مورد تأیید این اداره کل خواهد بود.»
حتی در بازید مهران زینعلیان، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان از این مسجد که در گزارشِ ذکر شده هم آمده است مبحث تخریب مسجد کازرونی ازسوی ایشان مورد تأیید قرار نگرفته بود.
اما گزارش دیگر ایسنا در رابطه با مسجد کازرونی هم با نام مسجد کازرونی هنوز برجاست / اما من از شب می ترسم! منتشر گردید که نشان می داد نمازگزاران محله عباس آباد برای اعلام اعتراض خود به اصرار هیئت امنا بر مبنای تخریب مسجد، نماز مغرب و عشای روز شنبه ۱۵ مردادماه را بیرون از مسجد کازرونی و درست در مقابل درب بسته‌ی آن اقامه کردند.
ایسنا در اخرین گزارشِ خود درباره‌ی این مسجد هم روز جمعه، ۱۹ مرداد امسال، خبر تخریب شبستان داخلی مسجد کازرونی اصفهان را منتشر نمود.
اما امروز چه گذشت؟
اما امروز شنبه (۲۰ مردادماه ۱۴۰۳) مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان، فریبا خطابخش - معاون فعلی میراث فرهنگی-، سیدمهدی موسوی موحد- معاونت قبلی میراث-، شهرام امیری- مدیر روابط عمومی- و سرهنگ علی قربانپور- فرمانده یگان حفاظت این اداره کل- همراه با دو نفر از اعضاء هیئت امنای مسجد کازرونی که البته تاریخ حکم آنها بعنوان عضو هیئت امنای این مسجد منقضی شده، و همینطور جمع زیادی از اهالی محله‌ی عباس آباد و نمازگزاران مسجد کازرونی، در این مسجد حضور بهم رساندند تا درباره‌ی مبحث تخریب شبستان این مسجد به ارائه‌ی دیدگاه های خود پرداخته و به نتیجه برسند.
در این گزارش تلاش شد تا قدم به قدم به همه مواردی بپردازیم که امروز در مسجد کازرونی گذشت؟
سکانس اول: شبستان داخلی مسجد کازرونی که بخشی از آن روز گذشته تخریب شد
شهرام امیری -مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان-: اجازه‌ی تخریب این قسمت از مسجد که قدمت تاریخی ندارد را به هیئت امنا داده اند ولی باید سایر بخش های مسجد حفظ شود.
ادیب-دبیر هیئت امنای مسجد کازرونی-: ۲۵۰ متر زمینِ پشت مسجد را هم آزاد کردیم.
امیری: دستتان هم درد نکند که دارید مسجد را بزرگتر می کنید.
نمازگزار مسجد کازرونی و از اهالی محله عباس آباد(از این به بعد برای کوتاه شدن، صحبت این افراد با ذکر نام «نمازگزاران» آورده می شود): سوال ما اینست که ضرورت تخریب این شبستان چیست؟ اگر به فضای فرهنگی نیاز است زمین پشت کفایت می کند.
امیری: دلشان می خواهد مسجد را بزرگ تر کنند.
نمازگزاران: ولی مسجد قناس می شود.
امیری: طرح دارند. ابتدا اعلام کنید چه کسانی اینجا حضور دارند، یعنی برای ما مشخص شود چه کسانی در اینجا از اعضای هیئت امنا و چه کسانی از اهالی هستند؟
نمازگزاران: تاریخ حکم این اعضا که هیئت امنای قبل هستند به پایان رسیده است. این اعضا توسط اهالی مسجد تعیین نشده اند. مردم مسجد برای انتخاب هیئت امنا به امور مساجد رجوع کردند، اما هیچگونه کمکی نکردند.
نمازگزاران: حدود چهار سال پیش یک خیّر محترم آمد و اظهار داشت که می خواهد مسجد را مرمت کند (گفت مرمت نه تخریب و بازسازی) اما هیئت امنا بحث تخریب کل مسجد و حتی حیاط را مطرح نمودند که با پیگیری اهالی محل از این اقدام جلوگیری شد و حیاط حفظ شد و امیدواریم شبستان هم حفظ شود. الآن این مساله مطرح شده که فضای شبستان مسجد کافی نیست، در صورتیکه این حرف کاملا اشتباه است و این مسجد به جز نماز عید فطر در نمازهای یومیه پر نمی گردد. حرف این افراد در مورد کمبود فضای فرهنگی، در مورد وضعیت نامناسب خدمات بهداشتی و مجموعه فرهنگی شهید مطهری درست است و ما هم نمی خواهیم مردم اذیت شوند، ولی طرح های بسیار عالی دیگری وجود دارد که بدون دست گذاشتن به شبستان و نظم اصولی مسجد قابل اجراست، نه این که بخواهند شبستان را تخریب کنند.
ادیب: من نوه‌ی مرحوم مجلسی هستم و سابقه حضورمان در این محل ۶۰ سال است. تمام مساجد این اطراف احیا، اصلاح و اضافه شده، ولی این مسجد دست نخورده. این دوستان یک تفکری داشتند که می گفتند مسجد کازرونی همچنین باقی بماند. وضوخانه‌ی زنانه این مسجد را ببینید، آیا حاضرید اینجا وضو بگیرید؟ وضعیت مسجد را با این تفکر به جایی رسانده بودند که بچه هایی که کلاس های فرهنگی دارند کلاس خویش را داخل یک دخمه برگزار می کنند. ما آمدیم یک زمینی را در بخش جنوب گرفتیم که به شبستان اضافه می شود. این نقشه، تأییدیه میراث فرهنگی و نظام مهندسی را دارد و میراث به ما گفت وقتی می خواهید اعلام و اجرا کنید به ما خبر دهید. ۱۰ روز پیش از عید غدیر اینجا جلسه ای بود و صورتجلسه شد و آقای رضی زاده شهردار منطقه و آقای موسوی، معاون قبلی میراث تایید کردند که تخریب را شروع نماییم. همه‌ی کارهای ما مُهر قانون دارد. ما می خواهیم در این مسجد نماز بخوانیم و نمی خواهیم مغایر با قانون و شرع عمل نماییم. ما دقیقا طبق قانون پیش رفتیم و هیچ اقدام غیرقانونی هم انجام ندادیم، ولی به ما ظلم می شود و ما هیچ نمی گوییم. اینقدر آقایان قدرت و نفوذ دارند که یک ساعت بعد در ایسنا و ایرنا اعلام می کنند!
نمازگزاران: نفوذ شما بیشتر است که این امضاها را گرفتید.
امیری: پس هیئت امنا بر مبنای مجوز و صورت جلسه‌ی نهایی، اجازه‌ی تخریب این بخش را گرفته اند. تا جایی که من خبر دارم گفته شده قسمتهایی که واجد ارزش تاریخی و معماری است باید حفظ شود که شامل حیاط است.
نمازگزاران: اما از کارشناسان متخصص نظرخواهی نشده؟
ادیب: نظرات اشخاص را کنار بگذارید. قانون، کارشناس است. وگرنه سنگ، روی سنگ بند نمی گردد. وقتی مهر قانون پای یک برگه ای خورد من و شما که شهروند این جامعه هستیم باید یاد بگیریم که قرار بر انجام آن است و باید همه از آن تبعیت کنند.
نمازگزاران: شما الآن خودتان غیر قانونی در مقام هیئت امنا هستید، چون حکم شما ۹ ماه است که تمام شده. از طرفی شما مطمئن هستید که همه قانونگذاران، کارشناس هستند؟
حکیم فعال(عضو هیئدت امنای مسجد کازرونی): بیشتر از سه سال است که پیگیر هستیم، اینجا امکاناتی برای نمازگزاران وجود نداشته و ندارد و حتی اگر بخواهند به سرویس بهداشتی بروند مشکل وجود دارد آن هم در بهترین نقطه اصفهان یعنی عباس آباد.
نمازگزاران: از مجموعه ای که مقرر است به مسجد اضافه شود چه استفاده ای خواهد شد؟
حکیم فعال: هم یک مجموعه فرهنگی خیلی خوبی می شود و هم یک مسجد با امکانات بسیار که برای اهالی قابل استفاده است؛ یعنی یک مجموعه فرهنگی و مسجد.
کازرونی (از معتمدین محله و از نمازگزاران): گسترش این شبستان حتی اگر به اندازه یک متر جلو برود وارد کوچه می شود و اگر بخواهد دو متر جلو برود قناسی در شبستان ایجاد می شود، شبستانی که در طول سال شاید یک روز هم نیاز ندارد چنین گستره ای پیدا کند. شما پاسدار فرهنگ و تمدن هستید، ملاک شما برای تاریخی بودن یک مکان باید مؤلفه های فرهنگ باشد. آن چه پدیده و پیشینه و سابقه فرهنگی در این شبستان وجود دارد حتی در این بنای سنتی حیاط وجود ندارد. باید این شبستان که گُل وگُل و نقطه و نقطه‌ی آن خاطره‌ی فرهنگی و سیاسی است، حفظ شود.
امیری: منظور شما اینست که شبستان این مسجد به لحاظ میراث ناملموس ارزش خیلی زیادی دارد.
کازورنی: بله و اگر ارزش آن از حیاط مسجد بیشتر نباشد کمتر نیست. بنایی مستحکم است و من خیلی تعجب می کنم که هیئت امنا از وضوخانه‌ی خواهرها صحبت می کنند که اصلاً در هفتاد سال قبل اینجا نبوده است! دستشویی و وضوخانه خانم ها و آقایان مستقل از مسجد بوده است. همه جا همچنین است. این مسجد از روز اولش با نیت فرهنگی و کاملا سیاسی و ایدئولوژیک تولید شده. آیت الله هاشمی، شاگرد آیت الله خمینی ۱۴ سال امام جماعت اینجا بودندو اجازه‌ی کشیدن یک خط روی این مسجد را نمی دانند، حتی وقتی که پدر شهید این محل می خواست اینجا را دیواره‌ی آلومینیومی بگذارد به اسم این که بتوان از بخشی از آن استفاده‌ی مستقل کرد باز هم آیت الله هاشمی جلوی او ایستاد. من خیلی متأسفم که کسی مانند آقای حکیم، عظ به جهت اینکه لزوم گسترش شبستان را بگویند دستشویی خانم ها را مطرح می کنند! من از میراث فرهنگی تقاضا می کنم که روی فرهنگی، تاریخی و سنتی بودن و خاصیت خاص این مسجد در استان اصفهان حداقل تحقیق کنند.
امیری: پس دو بحث وجود دارد؛ یکی میراث کالبدی است که دوستان میراث فرهنگی اعتقاد دارند حیاط به لحاظ تزئیناتش ارزش فیزیکی دارد، ولی حاج آقا کازرونی می فرمایند شبستانی که هیئت امنا مایلند تخریب کنند و زمین را به آن اضافه کنند بیشتر در حوزه‌ی میراث ناملموس یعنی رخدادها و افرادی که به در آنجا حاضر بودند اهمیت دارد.
ادیب: سلیقه ای است.
کازرونی: اصلاً بحث سلیقه نیست.
نمازگزاران: نگاه کاسب مآبانه با نگاه فرهنگی خیلی فرق می کند.
کازرونی: بزرگ ترین فقیه و عارف ۱۰۰ سال قبل در این محراب نماز خوانده و از سانتی متر به سانتی متر این شبستان خاطره‌ی فلسفی و عرفانی و سیاسی باقی مانده، نخستین کلاس درس ایدئولوژی در تقابل با مسیونری انگلستان در این مسجد توسط آیت الله طیب آغاز شد. من معتقدم که نباید خش به این مسجد بیفتد. هیئت امنا می گویند تخریب شبستان و گسترش مسجد، قانونی می باشد، اما باید از هیئت امنا سوال کرد که آیا الآن هیئت امنای این مسجد، قانونی است؟
ادیب: دیگران کاشتند و خوردیم ما بکاریم و دیگران بخورند. اینجا مسجدی است که بر مبنای شرایطی که دارد به مرور زمان تخریب شده و اصلاً نم همه‌ی ساختمان را گرفته. دو هفته پیش بخشی از دیوار حیاط ریخته پایین، همچنین دارد می ریزد. اینها نظرشان همیشه همین بوده که دست به این نما گذاشته نشود.
نمازگزاران: خب بخش های ریخته را مرمت کنید نه تخریب!
سکانس دوم: در این لحظه امیر کرم زاده، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان به مسجد کازرونی وارد شد.
مدیرکل میراث: من امروز همراه با معاون، دستیار، فرمانده یگان میارث به اینجا آمدیم و می خواهیم باهم این مساله را بررسی نماییم و به نتیجه برسیم.
نمازگزاران: مشکل ما زیرآبی رفتنِ هیئت امنا است، برگه‌ی مجوز این اعضا تعمیرات جزئی است. آیا تعمیرات جزئی با کلنگ زدن به کاشی ها شروع می شود!
مدیرکل میراث: اینجا هیئت امنا دارد.
نمازگزاران: ندارد، حکمشان تمام شده است.
مدیرکل میراث: اینجا زیرمجموعه‌ی اوقاف است.
نمازگزاران: نه نیست.
جعفر کسائیان، پیشکسوت حوزه‌ی میراث فرهنگی و عمران: من ۱۲ ساله بودم که به این مسجد می آمدم یعنی ۷۲ سال قبل. هشت سال میراث فرهنگی کار کردم، آن چه مهم می باشد فقط تاریخی بودن نیست، هنری بودن هم هست، تعلق خاطره هم هست.
سکانس سوم، به درخواست مدیرکل میراث همگی به حیاط رفتند.
مدیرکل میراث: خاطره سازی را رها کنید، درباره‌ی اصول معماری صحبت کنید. ما در مورد بنای تاریخی صحبت می نماییم پس خواهشا فنی صحبت کنید، مثلا اگر من ۱۰ سال پیش اثر هنری را در منزلم خلق کرده ام که هم قدمت با محراب این مسجد است آیا امروز بخواهم آنرا خراب کنم باید به کسی پاسخ بدهم؟ محرابی که من دیدم تاریخی نیست.
نمازگزاران: اگر اثرتان در ارتباط با اجتماع باشد، بله باید پاسخ بدهید.
مدیرکل میراث: مسجد متولی دارد، هیئت امنا دارد.
نمازگزاران: شما پرونده‌ی مسجد را دیده اید که می گویید هیئت امنا دارد؟! مسجد، هیئت امنا ندارد، این هیئت امنا حکمشان ۹ ماه است که تمام شده است.
مدیرکل میراث: اگر هیئت امنا ندارد به من ربطی ندارد، به اوقاف ربط دارد. اصلا متولی مسجد، میراث نیست که یقه‌ی میراث را گرفته اید. میراث بر روی بخش تاریخی بنا، اظهارنظر می کند. چرا یقه‌ی اوقاف را نمی گیرید.
نمازگزاران: برای این که مسجد متولی خاص دارد، شخص خاص دارد.
امیری: ما با دو حوزه برای اداره‌ی مسجد طرف هستیم؛ یکی مرکز امور مساجد و یکی اداره اوقاف. اگر این هیئت امنا بهر دلیلی غیرقانونی هستند شما باید به آن نهادها رجوع و شکایت کنید. دومین مبحث هم دو بحثِ کالبد فیزیکی مسجد و مباحث معنویِ آن است.
مدیرکل میراث: آن چیزی که در این مسجد واجد ارزش تاریخی است و ارزش ثبت دارد کدام بخش است؟
کسائیان: این یک مسجد دو ایوانه است و زمانی که ساخته شد خودش یک سند تاریخی است. سقف این مسجد هم تیرآهن است یعنی نخستین باری که تیراهن در ایران وارد شده، در واقع متوجه زمان بودند که باید امروزی کار کنند. این خودش یک سند تاریخی است.
سیدمهدی موسوی موحد، معاون پیشین اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان و دستیار کنونی مدیرکل: دکتر ایزدی، مدیرکل پیشین میراث اصلا نظرش تاریخی بودن بنای مسجد نبود و مکاتبات آن هم وجود دارد و بنا بر این شد که هیئت امنا طرح بیاورند. من خودم از کسانی بودم که مخالف تخریب مسجد بودم و بارها جلسه داشتیم و هیئت امنا اتفاقا از من هم گله مند هستند و حتی در یکی از جلسات کمیسیون ماده ۵ با دکتر ایزدی اختلاف هم نظر داشتیم و دو حرف متفاوت زده شد که برازنده‌ی مدیر و معاونش نبود. نظر دکتر ایزدی این بود که این مسجد قدمت تاریخی ندارد و واجد ارزش تاریخی و قابل حفظ و نگهدرای نیست و می توانند باتوجه به نیاز اهالی محله و بر مبنای این که دغدغه‌ی هیئت امنای مسجد این بود که مسجد گنجایش ظرفیت برای مراسم را ندارد تخریب و بازسازی شود. اما بحث این بود که ارزش های این مسجد چیست؟ من قبول دارم که باید اتفاقات تاریخی در این مسجد را موردنظر قرار داد؛ اما در نهایت به این جمع بندی رسیده شد که حیاط و دو ایوان مسجد، وضوخانه، ووردی، دالان حفظ شود و شبستان که با تیرآهن تولید شده و عملاً به لحاظ تاریخی قدمتی ندارد و سازه‌ی فلزی دارد متناسب با نیاز مسجد تخریب و بازسازی شود. ارتفاعی هم که مقرر است قسمت جدید داشته باشد همین ارتفاع وضعیت موجود (۶ متر) است و زیرزمین متناسب با نیاز و یک طبقه روی آن ساخته شود.
مدیرکل میراث: یعنی طرحشان در اداره کل تصویب شده؟
موسوی؟ بله
مدیرکل میراث: فقط شبستان تخریب می شود؟
موسوی؟ بله و زمین پشتِ آن الحاق می شود.
مدیرکل میراث: پس از لحاظ تاریخی، کارشناسانِ ما تأیید می کنند که این مسجد واجد ارزش تاریخی نیست.
نمازگزاران: چرا از دیدگاه های متخصصان و پیشکسوتان مرمت و معماری نظرخواهی نمی کنید؟ چرا دیدگاه افرادی مانند مهندس منتظر که اخیرا بعنوان چهره‌ی ماندگار میراث فرهنگی کشور هم عرضه شدند و به ضرورت حفظ شبستان معتقدند نادیده گرفته می شود؟
مدیرکل میراث: هریک از کارشناسان میارث امکان دارد نظرات متفاوتی داشته باشند، مثل یک پزشک. الآن خرد جمعی اتفاق افتاده. در سبقه‌ی این مسجد، کارشناسان و مدیرکل وقت میراث فرهنگی تصمیمی را گرفته و اعلام نموده اند، من که نمی توانم آنرا باطل کنم.
نمازگزاران: چرا نمی توانید؟!
مدیرکل میراث: چون مجوزی در گذشته صادر شده. حالا من بعنوان مدیر کل فعلی الآن این سوال را مطرح می کنم که آیا این مسجد در لیست میراث ملی به ثبت رسیده؟
موسوی؟ خیر. کارشناسان ثبت آثار از وزاتخانه تشریف آوردند و نظرشان این بود که مسجد واجد ارزش تاریخی و ثبتی نیست. من این را به هئیئت امنا نگفتم چون نمی خواستم کل مسجد را تخریب کنند.
مدیرکل میراث: من هم از لحاظ معماری خاص و پیچیده چیز خاصی نمی بینم که آنرا ثبت کنم.
نمازگزاران: اگر تخریب درست است چرا شبانه؟ چرا پنهان کاری؟
مدیرکل میراث: میراث مرجع صحبت شما نیست. بروید یقه‌ی شهرداری را بگیرید. جناب سرهنگ، فرمانده یگان حفاظت است و روز گذشته آمده و تخریب را متوقف کرده. برای مساله ای که به میراث ربطی ندارد پروپاگاندا راه می اندازید.
نمازگزار: اگر در حین تخریب شبستان، دیوار حیاط هم ریخت چه می شود؟
مدیرکل میراث: در آن صورت من هیئت امنا را به زندان می برم. اگر هرکسی به قسمتهایی که ما تشخیص دادیم واجد ارزش تاریخی است و باید حفظ شود تعرض کند دو سال زندان دارد و باید عین به عینِ آنرا مرمت کند. هیئت امنای محترم بدون حضور نماینده‌ی میراث فرهنگی هیچ کاری نباید بکند، این نخستین دستور من است. اگر انجام دهید کل کارتان را می خوابانم.
نمازگزاران: ما آثاری داریم که در تهران و مخصوصاً در برخی از شهر های دیگر که ثبت شده و ارزش تاریخی به معنای قدمت تقویمی ندارد ازجمله ساختمان میراث فرهنگی. عده ای پیگیر بودند و ساختمان میراث فرهنگی تهران را به ثبت رساندند، آیا ما نباید از مدیرکل محترم خودمان این انتظار را داشته باشیم که ابنیه واجد ارزش ما را فارغ از تقویم ثبت کنند؟ نکته دیگر این که درست است که مسجد است و به شما ربطی ندارد ولی شما یکی از ذی نفوذان مسئله‌ی این اثر هستید. شما گاهی می گویید این زمین پشت مسجد است بروند و ۶ متر بسازند و زیرِ زمین هم بروند چون زمین بایر است و هیچ املایی روی آن نوشته نشده، اما اینجا این املا نوشته شده و ۸۵ سال پیش هم نوشته شده است و فقط دوستان حق دارند تحت نظارت شما که متولی ابنیه تاریخی هستید کاری انجام دهند. پای شما در این مسجد، ذی نفع یا ذی نفوذ است.. الآن کاشی ها و گچ های داخل حیاطی که ازنظر شما فقط این قسمت واجد ارزش است ریخته شده اما هیئت امنا همنی بخش ها را هم مرمت نمی کنند، چرا؟ چون می خواهند کل مسجد را تخریب کنند.
مدیرکل میراث: چرا نمی روید اوقاف و هیئت امنا را عوض کنید.
نمازگزاران: آن هم می رویم. اما شما مسئول ابنیه‌ی تاریخی هستند پس نظارتی روی این مساله دارید.
مدیرکل میراث: ما در جای تاریخی نظارت داریم.
مدیرکل میراث: اگر به حیاط دست زدند من خودم آنجا می ایستم و می گویم عین به عین آنرا بسازند.
نمازگزاران: آن موقع شما نیستی. اصلاً مشخص نیست تا چندماه دیگر شما مدیرکل باشید!
امیری: ببنید دوستان، از چند سال پیش هیئت امنا به دنبال این بود که کل این بنا را تخریب کنند که ما در طرحی اعلام کردیم که حیاط مسجد واجد ارزش تاریخی است، با اینکه ثبت هم نیست. اما اجازه‌ی تخریب شبستان را دادند، چون از لحاظ سابقه‌ی تاریخی و کالبدی و معماری و آرایه ها ضعیف تر از حیاط است. این کل ماجرا است. دوم اینکه شما می فرمایید این هیئت امنا غیر قانونی می باشد، پس شما باید به مرکز رسیدگی به امور مساجد و یا اداره کل اوقاف رجوع کنید.
نمازگزاران: چرا تخریب با هماهنگی شهرداری و میراث انجام نشد؟
مدیرکل میراث: اینجا میراث نقش ندارد، اوقاف نقش ندارد. اگر هیئت امنا تخلف می کند به میراث چه ربطی دارد! فصل الخطاب، قانون است و قانون می گوید اگر هیئت امنا تخلف کند باید به سراغ اوقاف بروید. مسجد متولی دارد. چرا در مورد چیزی که به میراث ربطی ندراد میراث را قضاوت می کنید! هر موقع به حیاط دست زدند من با دستبند می آیم هیئت امنا را می برم. در مورد آثار واجد ثبتی و تاریخی هم همکارانِ من از وراتخانه آمدند و اعلام نمودند که شبستان این مسجد، اثر تاریخی ثبت نیست. اما اگر کسی به یک آجر حیاط دست بزند من او را با دستبند می برم. از این به بعد به خاطر این که به حیاط صدمه ای نرسد، تخریب شبستان مسجد هم باید زیر نظر میراث فرهنگی صورت گیرد.
سکانس پایانی: خروج مدیر کل میراث از مسجد کازرونی
منبع: asarnews.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب