چهل و یک منبر یادی از کاروان اسرای کربلا
آثارنیوز: اصفهان اصفهانی ها در روز تاسوعا و عاشورا از 40 مجلس اباعبدالله بازدید می کنند و با روشن کردن شمع در این 40 مجلس، یاد حرکت کاروان اسرای دوده از 40 منزل را گرامی می دارند.
یادداشت/اصفهان، شهری است که مردمِ آن از قرن ها پیش برای جلوگیری از خطرات رشد ناصبی ها، هیئت ها و تکیه ها و مجالس روضه‌ی بسیاری را برگزار می کردند. این تعدد مجالس در شهر، منجر به امکان برگزاری رسم چهل و یک منبر می شود که از رسومات آئینی قدیمی در ایران ریشه گرفته و در لیست ملی میراث معنوی کشور ثبت شده است. این آئین بعد از نماز ظهر عصر روز عاشورا و تاسوعا اجرا می شود. البته برخی معتقدند که اجرای آیین چهل و یک منبر در اصفهان ۴۰۰ سال سابقهٔ اجرا دارد و برخی دیگر نیز پیشینهٔ آنرا به دورهٔ ناصرالدین شاه می رسانند.
چهل منبر، به یاد چهل منزلی برگزار می گردد که حضرت زینب(س) و دوده امام حسین(ع) از کربلا تا شام طی کردند. در این راه حضرت زینب(س) و سایر کاروان اسرا بر بلندی می رفتند و برای مردم در مورد ظلمی که به آنان رفته بود، سخنرانی می کردند. بنا بر این این مراسم پیاده روی در ۴۰ منزلی که منبری به مناسبت شهادت امام حسین(ع) در آنجا دایر است، برگزار می گردد.
مردم بصورت گروهی یا کاروانی، با پای پیاده و بعضاً بدون کفش، در یک راهپیمایی سوگوارانه، به راه می افتند و به نیت برآورده شدن حاجات و آرزوهایشان ۴۰ شمع را در ۴۰ منزل روشن می کنند. این ۴۰ منزل شامل تکیه ها، منازل شخصی، سقاخانه ها، مسجدها می شود. عزاداران چهل و یکمین شمع را به عنوان گرو برای رفع حاجتشان تا سال بعد نگه می دارند وسال بعد در صورتیکه حاجت خودرا گرفته باشند، آن شمع را در این رویداد آیینی روشن می کنند. به صاحبان منبرها، «منبردار» و به شرکت کنندگان «شمع گذار» گفته می شود. در میان تعدادی از مردم اصفهان شایع است که دختران جوان بسیاری با هدف بخت گشایی در آیین چهل و یک منبر شرکت می کنند.
البته لازم به ذکر است که این رسم در سایر شهرهای کشور همچون لاهیجان، خرم آباد، کاشان و بروجرد با تفاوت های اندکی برگزار می شود؛ برای مثال در کاشان ۷۲ شمع به نشانه‌ی ۷۲ تن روشن می شود و در سایر شهرها بر خلاف اصفهان، ۴۰ شمع روشن می شود و شمعی گرو گرفته نمی شود.
مراسم چهل و یک منبر از آنجا که در بافت تاریخی شهر اصفهان برگزار می شود، جنبه های پر رنگ گردشگری نیز دارد و می تواند یکی از مصادیق انواع گردشگری مذهبی باشد. در حاشیه عبور از منزلگاه های منبرها، می توانید از مقبرهٔ باباقاسم، قبر ۴ شاهزاده‌ی صفوی، مسجد جامع اصفهان، مقبرهٔ ساروتقی، مقبرهٔ صغیر اصفهانی و غیره بازدید داشته باشید. همین طور بناهای تاریخی چون تکیه بنکدار و تکیه زین العابدین خاتون آبادی نیز دو مقصد این رویداد هستند.
یکی از مقاصد این رویداد، سقاخانه‌ی بزی است. مشهور است که در اواخر دوران قاجار بزی از گله جدا افتاده و به این سقاخانه پناه آورده بود. از آنجا که سقاخانه ها در قدیم مقدس بودند، ماجرای این بز نیز مقدس تلقی شده و این سقاخانه به نام بزی معروف شده است. یکی دیگر از این مقصدها، تکیه‌ی عماد زاده است و صاحب این خانه و همسرش که خواهر استاد فرشچیان و استاد تهذیب بوده، در راهروی آن دفن شده اند. با بازدید از آرامگاه شعیای نبی و امامزاده اسماعیل نیز می توانید با نقشه‌ی معماری اصفهان قبل از اسلام، محلهٔ خُیشینان و نخستین مسجد جامع شهر اصفهان آشنا شوید.
منبع: asarnews.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب