۱۳ زبان و گویش ایرانی در معرض نابودی است!
به گزارش آثارنیوز، دبیر شورای فرهنگ عمومی در رابطه با مسائل در رابطه با میراث فرهنگی ناملموس همچون نابودی ۱۳ زبان و گویش ایرانی، اهمیت توسعه گردشگری غذا، حفظ برخی دانش های بومی و محلی و... توضیحاتی ارائه نمود.
به گزارش آثارنیوز به نقل از ایسنا، سیدمجید امامی با تأکید بر این که زیست بوم گرایی و توجه به میراث ناملموس یکی از نهاده های مولد اقتصاد فرهنگ بنیان و جهش تولید بر بستر مشارکت مردم است، اظهار داشت: البته دراین زمینه باید دولتمردان هم کمک کنند که این فرهنگ رشد کند.
او اضافه کرد: میراث گاهی یک عادت، سنت، رویه و رفتار است که می تواند منبع حیات و توسعه باشد به گونه ای که پاسداشت، حفاظت، گسترش و بهره گیری از آنها هوشمندانه ترین مسیر برای هدایت فرهنگی جوامع است.
امامی با اشاره به توجه جهان به مبحث میراث ناملموس، اظهار داشت: «کنوانسیون تقدیر میراث ناملموس» بیش از ۳۰ سال است که توسط بیش از ۱۸۰ کشور پذیرفته شده و با وجود این که سال ها پروسه ثبت مان متوقف بود، اما حالا جمهوری اسلامی ایران رتبه پنجم جهان را در ثبت میراث ناملموس، یعنی همین آیین ها و سنت ها دارد. به عنوان مثال ثبت افطار و سنت های ماه رمضان در اجلاس گذشته انجام شد که در ایام اخیر شاهد برگزاری مناسبت هایی وابسته به آن بودیم.
او به اهمیت توسعه گردشگری غذا اشاره نمود و اظهار داشت: حتما باید به این سمت برویم که تورهای ویژه ماه رمضان برای مواجهه مردم جهان و سیاحان مختلف با آیین های مختلف ماه رمضان و گردشگری غذا داشته باشیم. ما در ایران بیش از ۵۰ یا ۶۰ نوع حلیم، آش و سوپ داریم که اتفاقا بیشتر در افطار مصرف می شود. از طرفی با این حرکت می توانیم فرهنگ افطاری دادن را هم تقویت نماییم. متاسفانه در ثبت غذاها نسبت به ثبت آیین ها کمتر توفیق داشتیم و باید دراین زمینه بیشتر فعالیت نماییم.
میراث ناملموس برای خاطره بازی نیست! دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با تأکید بر این که میراث ناملموس یک دکور یا یک عکس در کتابخانه ها برای خاطره بازی نیست، بیان کرد: میراث ناملموس بخش های مختلفی را دربر می گیرد؛ به عنوان مثال در پرونده «مهارت ساخت و نواختن عود» با موسیقی مواجه هستیم یا مثلاً در مورد غذا، از ایران نان لواش ثبت میراث ناملموس شده است و بطور کلی میراث ناملموس دربرگیرنده ابعاد مختلفی است که می توانند آفریننده اقتصاد و تمدنی در راه پیشرفت کشور باشند.
اهمیت توجه به «اقتصاد فرهنگ» او با اشاره به قید «مشارکت مردم» در شعار سال ۱۴۰۳، اظهار داشت: متاسفانه نگاه خطی و لیبرال به توسعه که هنوز هم در نظام برنامه ریزی کشور ما وجود دارد به این مساله توجه نمی کند که تنوع فرهنگی اتفاقا منبع تولید واقعی و رفاه است. نظام توسعه می رود در جایی کشت و صنعت راه می اندازد و رویه هزاران سال زندگی تمدنی مردم را تغییر می دهد یا مثلاً در جایی شهرک صنعتی راه اندازی می کند که هزاران سال زنان و مردان آنجا با شیوه مخصوص خود و با شکلگیری برخی زنجیره ها زندگی خویش را اداره می کردند با این وجود لازم است که ما هم از این بستر حمایت نماییم.
او بخشی از میراث ناملموس را دانش های سنتی معرفی نمود و افزود: حالا یکی از مواریث سنتی ایران که ثبت جهانی شده، دانش لنج سازی است، اما متاسفانه دارد از دست می رود. برمبنای «کنوانسیون تقدیر میراث ناملموس» ما موظفیم هر کاری می توانیم برای حفظ این میراث انجام دهیم. لنج سازی یک دانش سنتی بی نظیر است که هزاران سال است ایرانیان از آن بهره می گیرند. حالا هم با وجود این که دانش مدرن کشتی سازی آمده، اما به دلایلی لنج سازی هنوز می تواند مورد اقبال باشد.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به این که هنوز خیلی از مردم دنیا دوست دارند حتی یک دفعه در عمرشان با یک لنج سنتی سفر کنند، اظهار داشت: این بازگشت به سنت ها یک روند جهانی دارد.
او اشاره کرد: چرا باید در استانهای جنوبی فقیر داشته باشیم در صورتیکه میراث لنج سازی وجود دارد؟ مردم دارند لنج سازی را فراموش می کنند. استادکارهای لنج سازی هم اینروزها ۸۰ یا ۹۰ ساله شده اند. میراث ناملموس یکی از نهاده های مولد اقتصاد فرهنگ بنیان و جهش تولید بر بستر مردم است.
امامی علت بقای نوروز را وجود اقتصاد نوروز دانست و بیان کرد: در فرهنگ نوروز طهارت، صله رحم، نو شدن، انس با طبیعت، آشتی با طبیعت، ما چه می خواهیم از نظام فرهنگی مان؟ توسعه آیین های ایرانی و اسلامی مانند نوروز از برنامه های مهم دولت می باشد تا بر بستر آن، نشاط اجتماعی گسترش یابد. نوروز ثبت جهانی و جزء تقویم آیینی سازمان یونسکو است و ۱۲ کشور محور نوروز هستند. ثبت و تقویت میراث ناملموس با توسعه، پیشرفت اقتصادی و معیشت مردم بیگانه نیست، فقط باید در قسمت نظام برنامه ریزی توسعه کشور، چشم ها را شست و شکل دیگر نگاه کرد.
امامی به ثبت ۷ روز محصول در تقویم رسمی کشور اشاره و اظهار داشت: روزهای انار، گندم و نان، گل محمدی و گلاب، عسل، زعفران، زیتون و خرما به تقویم اضافه شده است که اگر بخش فرهنگی آنرا درک نماییم و به درستی مورد توجه نظام توسعه قرار گیرد، مردم می تواننند تولید را محقق کنند و دیگر لازم نیست برای ایجاد شغل، مرتب دست به دهان دولتمردان باشند.
لزوم توجه به نهاده های فرهنگی - اقتصادی او توجه به محصولات و نام گذاری برخی روزهای تقویم به نام آنها را قسمتی از توجه به اقتصاد فرهنگی دانست و افزود: انشاالله ۳۱ اردیبهشت ماه یک رویداد دانش بنیان درباب شرکت های دانش بنیان و فرهنگ بنیان حوزه ی گلاب و عطر برگزار می گردد تا به این نهاده فرهنگی - اقتصادی توجه بیشتری شود.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور اضافه کرد: می دانیم که در صنعت اسانس در حال خام فروشی هستیم. اسانس تولیدی ما از کارخانه های قمصر و کاشان به فرانسه می رود در صورتیکه باتوجه به این بخش و حتی رونق تولید خانگی و تولید دانش بنیان می توان از این فضا دور شد.
او افزود: عددهای دوستان ما در ستاد مرکزی مقابله با قاچاق کالا و ارز نشان دهنده ورود چند میلیون دلار عطر و ادکلن قاچاق به کشور است. ما درحالی نفت می فروشیم و خوشبو کننده وارد می نماییم که ماده موثره آنرا خودمان از بیش از ۱۶ گل معطر ایرانی تولید و صادر می نماییم. در حقیقت شرکت های فرانسوری از کارگاه های تولید اسانس پیش خرید می کنند تا با محصول خام فرآورده تولید کنند.
امامی اشاره کرد: باید به سمت شهرک های صنایع خلاق برویم که زیرساخت آنها درحال فراهم شدن است. به تازگی شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه خیلی خوبی دراین زمینه داشت که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری جهاد دانشگاهی درحال نگارش بخشنامه آنست. امیدوار هستم شهر جهانی صنایع خلاق ایران، پردیس های مختلفی داشته باشد.
ثبت ۱۴ شهر ایران در شبکه شهرهای خلاق
او با اشاره به این که بیش از ۱۴ شهر ایران در شبکه شهرهای خلاق ثبت شدند، اظهار داشت: شهرهای خلاق یعنی شهرهایی که ذات شان مولد فرهنگ است. دو شهر کرمانشاه و رشت دراین زمینه ثبت شده اند.
دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به این که سال قبل حدود ۲۰۰ غذای گیلانی با پرونده ثبت ملی شد، اظهار داشت: باید بتوانیم در رونق گردشگری از آنها استفاده نمائیم. غذاهای ایرانی متناسب با انواع طبع و شرایط اقلیمی طراحی شده است و باید بر پرونده آنها به شکل جدی کار کرد که در این دوره به جدیت دنبال این مساله هستیم. البته در بحث ثبت جهانی باید بپذیریم که سهمیه داریم یعنی نمی توان بیش از سهمیه چیزی ثبت نمود.
او افزود: برنامه ملی ترویج غذای خانوادگی را آماده کرده ایم که نیازمند برگزاری جشنواره های غذا است. سال قبل قصد برگزاری چنین جشنواره ای را داشتیم که البته مشکلات مالی اجازه اجرا نداد. مردم با اطلاعیه و نوشته با غذاهای سنتی خود آشتی نمی کنند، باید بیایند در گردهمایی های مرتبط شرکت نمایند.
امامی به برگزاری رویداد ملی نان در کرمان اشاره نمود و اظهار داشت: از بیش از ۲۰ استان ایران انواع نان و شیرینی تهیه و جشن نان انجام شد تا به سمت استفاده از نان سالم برویم.
۱۳ زبان و گویش ایرانی در معرض نابودی او که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می کرد در رابطه با اقداماتی که در حوزه حفظ لهجه ها و گویش های محلی انجام شده است، توضیح داد: لهجه جزو مسائل ملی و جهانی است. مساله زبان های درحال زوال در جهان مطرح است و سازمان یونسکو اطلسی برمبنای خود اظهاری کشورها، از زبان ها و گویش های درحال زوال منتشر می کند. فکر می کنم حدود ۱۳ زبان و گویش ایرانی در معرض زوال هستند. در معرض زوال یعنی کسی دیگر به آنها گویش نمی کند و نابودی یک زبان و گویش؛ نابودی یک فرهنگ است.
امامی افزود: دوستان مان در دایره المعارف بزرگ اسلامی سال ها قبل یک کار خوبی را انجام دادند که حدودا ضبط صوتی آواها، واج ها و جزییات بیش از ۲۶۰ زبان و گویش ایرانی را انجام دادند. من باز این جا به کم کاری همه نهادهای مرتبط اقرار می کنم. فکر می کنم این حمله ای که به زبان فارسی شده و در مقابل آن؛ تقدیر زبان فارسی و جدی گرفتن زبان معیار کار درستی هم هست، ما را از تقدیر گویش ها و زبان های متنوع غیرفارسیِ ایران زمین غافل کرده و من این انتقاد را به خودمان و همه دارم.
او اشاره کرد: شبکه های استانی صداوسیما یکی از موفق ترین پروژه های ملی و جهانی در نگهداشت زبان های محلی را دارند. البته از طرف دیگر آموزش وپرورش و نظام آموزش عالی در مطالعات این موارد کم کاری دارد.
امامی در انتهای سخنان خود، اظهار داشت: وعده می دهم که بیانیه راهبردی تنوع فرهنگی اقوام و زبان های ایرانی که یک سند استراتژیک است، انشاء الله تا پیش از روز جهانی تنوع فرهنگی تا یک خرداد به تصویب می رسد و این نخستین سند برخاسته از قانون اساسی است. قانون اساسی ما طرفدار تنوع فرهنگی و فرهنگ های متنوع مردم ایران است. امیدوار هستم به عنوان نخستین سند مستقل پس از قانون اساسی دراین زمینه راهنمای فعالیت ها و اجبار بر تلاش مسئولین برای ترویج تنوع های فرهنگی ایرانیان خصوصاً زبان باشد و انشاء الله دیگر نگوییم در ایران ۱۳ زبان و گویش درحال زوال داریم.
منبع: asarnews.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب