آثارنیوز بررسی می كند
جایگاه باغداران در شورای فنی میراث فرهنگی قزوین كجاست؟
به گزارش آثارنیوز قزوین شورای فنی میراث فرهنگی باید كوچك ترین عاملی كه سبب تخریب آثار تاریخی و ملی می شود بررسی كند، باغستان قزوین یكی از مهم ترین آثار ثبت شده ملی است كه طی سال های گذشته رو به نابودی رفته است، در این میان باغداران خواهان حضور در این شورا هستند تا با نظرات تخصصی خود از روند تخریب این میراث گران بها جلوگیری نمایند.
شورای فنی باید در حوزه میراث فرهنگی همه عوامل را رصد کند و کوچک ترین عاملی که سبب تخریب آثار تاریخی می شود را مورد بررسی قرار دهد، از مهم ترین وظایف شورای فنی می توان به اظهارنظر و بررسی کارشناسی پژوهش ها، مطالعات، ارزیابی طرح ها و اقدامات با مبحث حفاظت، مرمت، ایجاد و تغییر کاربری و باز زنده سازی، سامان دهی، توسعه و همهٔ مداخلات در عرصهٔ حریم آثار ثبت شده در لیست آثار ملی با رعایت ضوابط و منشورهای جهانی و ملی اشاره نمود.
باغستان سنتی قزوین بعنوان میراثی گران بها هم جزو آثاری است که به ثبت ملی رسیده است و از میراث فرهنگی انتظار می رود در جهت حفظ و احیای باغستان تلاش کند و در این راه از ظرفیت های بالای باغداران قزوینی استفاده نماید چونکه باغستان به صورتی هویت قزوین شمرده می شود و حفظ آن اهمیت بالایی دارد، در همین راستا بعضی از تشکل های محیط زیستی و باغداران خواستار حضور در شورای فنی میراث فرهنگی هستند تا بتوانند نظرات تخصصی خود در حوزه حفظ باغستان را بیان کنند.
بیدا میرحسینی، پژوهشگر و جامعه شناس در گفت و گو با ایسنا با اشاره به شورای فنی میراث فرهنگی بیان می کند: بنظر می رسد نگاه حاکم بر شورای فنی میراث فرهنگی به مساله باغستان بسیار بسته و محدود است، به این معنا که ذینفعان، دیده بانان و حافظان اصلی باغستان در این شورا به فراموشی سپرده شده اند.
وی تصریح می کند: باغداران بعنوان کسانی که ذخیره باارزش نسلی را در نگاه و تجارب خود یدک می کشند باید در شورای فنی حضور داشته باشند و به نگاه، ایده ها، تجارب و دانش بومی آنها احترام گذاشته شود، باغداران با نظام باغداری، مدیریت آب، مدیریت نیروی انسانی، گونه های بومی منطقه، نگرش ارزشی و هنجارمند به تعامل انسان با تمامی عناصر زنده و غیرزنده باغستان، استفاده از بهترین شیوه ها در بحران های سال های مختلف آشنا و مأنوس هستند.
این فعال زیست محیطی خاطرنشان می کند: فراتر از آن شایسته است که نمایندگانی از تشکل های تخصصی باغستان بعنوان مطالبه گران و شهروندان مسئولیت پذیر در این شورا دعوت شوند شاید در اینجا برخی محدودیت های قانونی مطرح شود که امکان حضور این افراد را محدود کند اما باتوجه به حیطه مانوری که مدیرکل میراث فرهنگی در اختیار دارد، قابلیت پیگیری و حضور این عزیزان خارج از اراده ایشان نیست.
در شورای فنی متخصصین عرصه کشاورزی حضور ندارند
شکوه کرمانشاهانی، مدیرعامل انجمن مردم نهاد توسعه حیات شهر با اشاره به گزارش تهیه شده توسط مرکز بررسی های راهبردی ریاست جمهوری به ایسنا می گوید: یکی از نکات مهمی که در گزارش دفتر بررسی های راهبردی ریاست جمهوری آمده و بسیار حائز اهمیت می باشد، مبحث اصالت و اولویت سیستم مدیریت سنتی است که طی ۱۵۰۰ سال به پایداری رسیده و کارایی خویش را ثابت کرده است.
وی ادامه می دهد: بر اساس گزارش، مداخلات دولتی که غیر یکپارچه بوده و همین طور اولویت نیروی انسانی و مدیریت سنتی را در نظر نگرفته، باعث صدمه به باغستان شده است. این گزارش بر این لزوم تاکید می کند که سیستم سنتی باید امور باغستان را در دست بگیرد و طبیعتاً در این شرایط ادارات ذی ربط دولتی چه در سطح استان و چه در سطح ملی باید نقش حمایتی داشته باشند.
کرمانشاهانی یادآور می شود: هم اکنون در اداره میراث فرهنگی استان قزوین، جلسات شورای فنی برای تدوین ضوابط عرصه و حریم باغستان در جریان است اما نمایندگان باغداران بعنوان پایه های مدیریت سنتی و عاملان مصوبات و خبرگان باغداری و نمایندگان صاحب نظر نهادهای مردمی بعنوان نماینده ذینفعان عمومی و وارثان این میراث ملی در جلسات حضور ندارند.
تدوین ضوابط باغستان با ساختمان تفاوت اساسی دارد
وی تاکید می کند: از جانب دیگر اداره کل میراث فرهنگی باید در نظر داشته باشد که تدوین ضوابط باغستان با یک ساختمان تفاوت اساسی دارد، باغستان یک میراث طبیعی، زنده و چندوجهی است و باید بر اساس اصول علمی در حوزهٔ کشاورزی و محیط زیست به حیات خود ادامه دهد.
مدیرعامل انجمن مردم نهاد توسعه حیات شهر اظهار می کند: هیچ نماینده ای از دانشمندان و متخصصین این حوزه و از جهاد کشاورزی بعنوان متولی دولتی، در این جلسات حضور ندارند، نمی گردد در مورد گونه های مختلف بادام و پسته و انگور باغستان تصمیم گرفت و متخصصی در شورا حضور نداشته باشد. به همین منوال متخصصین حوزه های دیگر مانند آب، خاک، تکنولوژی و غیره به فراخور مبحث باید در جلسات حضورداشته باشند.
وی تاکید می کند: در مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی، مطالعه ای بر روی گونه های بادام انجام شده و ۵۰ گونه شناسایی شده است. چطور می شود از این پژوهش در تدوین ضوابط بهره نبرد؟ اهمال در این موارد می تواند در آینده صدمه های جدی را برای باغستان رقم بزند.
کرمانشاهانی بیان می کند: گرچه نماینده شرکت آورث بعنوان مشاور میراث فرهنگی که سال ها هم مشاور شهرداری بوده است در جلسه حضور دارد، اما به هیچ عنوان کافی نیست، بعلاوه در تیم و گزارش وی هم ما ارجاعی به افراد و دانشمندان ذکر شده نداریم و برخی از مواضع وی مورد نقد ماست.
شورای میراث فرهنگی ازنظر باغداران استفاده می کند
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان قزوین ضمن گفت و گو با ایسنا با اشاره به شورای فنی میراث فرهنگی، تصریح می کند: شورای فنی میراث فرهنگی نهادی قانونی شمرده می شود که اعضای آن طبق قانون مشخص شده است، باغداران و نماینده تشکل های محیط زیستی در چند جلسه شورای فنی حضور پیدا کردند و اعضای اصلی نظراتشان را برمبنای مشورت های انجام شده با باغداران بیان می کنند.
وی تصریح می کند: گزارش های بسیار مستند و مستدلی شامل مصاحبه ها، پرسشنامه ها و نظرسنجی هایی با باغداران قزوینی که توسط مشاور در کل عرصه تهیه شده است هم در جلسات مورد بررسی قرار می گیرد، ما در حوزه میراث فرهنگی ضوابط باغداری را اعلام نمی نماییم چونکه ما دستگاه تخصصی حوزه باغداری نیستیم و ادعایی هم در این رابطه نداریم، بدین سبب چیزی که اعلام می نماییم شناخت و شناسایی آموزه های باغداری و باغستان قزوین است که از برگ تاریخ و از دل باغداران گرفته شده است و ما آنرا ثبت خواهیم کرد.
خزائلی یادآور می شود: در جلسه شورای فنی از همه صاحب نظران حوزه باغستان دعوت خواهیم کرد و شنونده نظرات آنها هستیم؛ ممکنست به سبب تعدد نظرات امکان حضور در جلسه برای همه افراد مقدور نباشد بدین سبب ما نظراتی که توسط متخصصان در فضای مجازی مطرح می شود را هم می شنویم و به آنها اهمیت می دهیم.
وی خاطرنشان می کند: این حساسیت برای ما بسیار باارزش است و بابت این حساسیتی که دارند سپاسگزاریم، اگر نتوانستیم در جلسات به صورت حضوری در خدمت آنها باشیم، اعلام می کنم که گزارش مکتوب و نظرات مکتوب تشکل ها را موردبررسی قرار می دهیم و در صورت نیاز این نظرات پیوست طرح مشاور قرار می گیرد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان قزوین بیان می کند: آن چیزی که در حوزه میراث فرهنگی حائز اهمیت می باشد ابلاغ دستورالعمل های مربوط به حوزه کاشت و برداشت و باغداری نیست چونکه ما دستگاه تخصصی این حوزه نیستیم و در این عرصه جهاد کشاورزی استان دستگاه تخصصی است.
وی اظهار می کند: اعضای شورای فنی دارای تحصیلات کشاورزی نیستند اما اعضا باید در شناخت محدوده عرصه و تدوین ضوابط و شناخت آموزه هایی که از حوزه باغداری از گذشته در اسناد مکتوب و شفاهی وجود دارد متخصص باشند، این ها را به ثبت برسانند تا بتوانیم ضوابطی طراحی نماییم که برمبنای آن تجربه ها، این هویت و تاریخ را بعنوان یک سند ملی و فراملی به جهانیان بشناسانیم.
خزائلی تصریح کرد: این انتظار که در حوزه کشاورزی بعنوان دستگاه تخصصی قرار بگیریم امکان پذیر نیست، در این مورد ضوابط ما تاکید بر استفاده از متخصصین و تکیه بر آموزه ها و تجربیات اجداد و پیشینیان دارد، در حوزه آب هم همین است برمبنای مستندات و اسناد تاریخی که در حوزه آبخیز و آبخوان باغستان وجود دارد این ها را به ثبت می رسانیم اما دستگاه متولی و مجری سازمان آب منطقه ای استان است، نظارت بر این اجزا و هماهنگی بر کلیه اجزا هم بر عهده استانداری خواهد بود.
میراث فرهنگی نهادهای مدنی را ناظر و حاضر بداند
محمود داوران فعال و کارشناس محیط زیست هم در این خصوص به ایسنا می گوید: باغستان ثبت ملی شده است و میراث فرهنگی مسئولیت مستقیم و تولیت اصلی باغستان را بر عهده دارد بدین سبب باید پاسخگو باشد، با وجود اینکه باغداران نقش مهمی در حفظ باغستان دارند میراث فرهنگی به هیچ وجه باغداران را مشارکت نمی دهد.
وی تاکید می کند: دستور رئیس جمهور در خصوص حفظ باغستان با کلی گویی این که حراست شود چندان امیدوار کننده نیست، بلکه باید به صورت مشخص دستور واضح به این وزارتخانه ها بدهد و در سطح استان بخواهد که باغداران را هم مشارکت دهند، همین طور انتظار می رود میراث فرهنگی نهادهای مدنی را ناظر و حاضر بداند چونکه نهادهای مدنی از ضوابط ثبت ملی پاسداری می کنند تا شاید این تخریب ها مقداری کند و متوقف شود از طرفی برای باغداران انگیزه و امنیت ایجاد شود.
دبیر شورای هماهنگی تشکل های زیست محیطی استان اظهار می کند: شورای فنی میراث فرهنگی بدون حضور باغداران و تشکل ها برگزار می گردد و به ما می گویند نتیجه را اعلام می کنند، فرض کنید که میراث فرهنگی ضوابط عرصه باغستان ده جلسه برگزار کردند و ما در جریان نیستیم و صرفا از کلیات اطلاع داریم.
وی تاکید می کند: باید دید این شورا چه دستاورد مثبتی برای باغستان داشته است؟ کدام تخریب متوقف و کدام پروژه مثبت اجرایی شده است؟ هم اکنون نیمی از باغستان حال خوشی ندارد اما کدام مشکل آن حل شده است؟
به گزارش آثارنیوز به نقل از ایسنا، حفظ باغستان دغدغه همگانی است بدین سبب از شورای فنی میراث فرهنگی انتظار می رود که در تصمیماتی که برای باغستان اتخاذ می کند از نظرات تخصصی کارشناسان استفاده نماید و ضمن شنیدن دیدگاه باغداران و تشکل های محیط زیستی، رویکرد خود در حفظ و احیای باغستان را مطابق نظر متخصصان امر قرار دهد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب