دور شدن دوازدهمین قنات ایرانی از جهانی شدن؟!
آثارنیوز: پیگیری ها برای پیوستن روستای قاسم آباد به شهر همدان كم بود؛ حالا شركت مخابرات استانی نیز در حال گودبرداری برای عبور برخی تاسیسات خود مانند فیبر نوری از روی قناتی است كه جوانان قاسم آبادی از چند سال قبل تلاش می كنند تا با ایجاد «قنات موزه» در این محوطه، آنرا به 11 قنات جهانی دیگر ایرانی پیوند دهند.
به گزارش آثارنیوز به نقل از ایسنا، همه چیز از یك ایده برای نجات كشاورزی در همدان شروع شد؛ ایده ای كه در میانه های راه قد بلند كرد تا خودرا جهانی كند؛ از آن جا كه فهمیدند قناتِ قاسم آباد فقط یك قنات نیست، بلكه آن قدر ارزش تاریخی دارد كه می تواند خودرا به هم ردیف هایش در یونسكو برساند و نخستین قنات_موزه لقب بگیرد. این جرقه جدید در ذهن جوانان همدانی و بویژه دهیار جوانِ روستای قاسم آباد، كه با وجود نزدیكی چند دقیقه ای با مركز شهر همدان، برای مردم كمتری شناخته شده بود، آنها را بر این داشت تا دستمزد بیشتر از دو سال خودرا برای فقط لایروبی قنات و استفاده از آب آن برای كشاورزی صروف كنند و این مساله را به دنیا نشان دهند.
با تهیه طرح تفصیلی برای پیوستن روستای قاسم آباد به شهر همدان، موانع برای جهانی شدن قناتِ قاسم آباد محكم تر می شود؛ موانعی كه از جهانی شدن این قنات بعنوان اولین پرونده ثبت جهانی همدان جلوگیری می كند. با وجود ثبت ملی شدن این قنات تاریخی، نه تنها هنوز برخی مسئولان تلاش های زیادی برای پیوستن روستای قاسم آباد به شهر همدان دارند كه خود این عامل به تنهایی مانعی بزرگ برای جلوگیری از ثبت جهانی قنات موزه قاسم آباد خواهد بود، بلكه عبور فیبر نوری توسط شركت مخابرات منطقه نیز عامل جدیدی است كه این روزها این محوطه تاریخی را تهدید می كند.
فیبر نوری، قنات موزه قاسم آباد را از جهانی شدن دور می كند
حسین زندی – فعال میراث فرهنگی همدان – درگفت وگو با ایسنا توضیح می دهد: بر طبق اعلام معاون میراث فرهنگی كشور، قنات قاسم آباد زمستان سال قبل در لیست میراث ملی به ثبت رسید. همین طور در صحبت هایی كه آقای طالبیان در جلسه ای در همدان داشت اعلام نمود كه «قنات قاسم آباد» محتمل ترین قنات برای پیوستن به پرونده زنجیره ای ۱۱ قنات ایرانی است كه چند سال قبل بعنوان یك پرونده زنجیره ای در لیست میراث جهانی به ثبت رسیده است.
او با بیان این كه با عنایت به صدور مجوز قنات موزه و كلنگ زنی ایجاد موزه در كنار قنات، احتمال الحاق این قنات به ۱۱ رشته قنات دیگر بدون معطلی و بدون نوبت بسیار زیاد است، ادامه می دهد: خوشبختانه رویكرد وزارتخانه میراث فرهنگی كشور و اداره كل میراث فرهنگی استان نسبت به این اقدام بسیار عالی است، اما دو مساله پیش آمده برای این قنات موزه یعنی بحث الحاق روستای قاسم آباد به شهر همدان كه توسط نماینده مردم همدان پیگیری می شود و حفاری توسط شركت مخابرات برای عبور تاسیسات شان از روی قنات، احتمال جهانی شدن قنات موزه همدان را بسیار می كاهد.
او با تاكید بر این كه علت ثبت هر اثر جهانی ارتباط آن با معیشت و فرهنگ مردم بومی است و با انجام پروژه تاسیسات مخابرات و الحاق روستا به شهر، این ارتباط قطع می شود، بیان می كند: وقتی روستا به شهر تبدیل می شود، دیگر مردم از راه قنات آب نمی خورند یا اصلا كشاورزی ندارند كه از راه قنات تامین گردد، بدین سبب این ارتباط قطع می شود و احتمال این كه ارزیابان یونسكو این الحاق را بپذیرند خیلی كم است.
او با اشاره به حضور پروانه سلحشوری - نماینده مردم تهران - در همدان در چند روز گذشته و قول مساعدت او برای پیگیری وضعیت این قنات با علی اصغر مونسان - وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی – برای فراهم كردن شرایط تسریع پیوستن این قنات به پرونده جهانی قنات ها، ادامه می دهد: پرونده توسط آقای سمسار یزدی آماده شده و پیشنهاد داده اند سریع تر در لیست میراث موقت جهانی ثبت گردد و ظاهرا تیر سال آینده بررسی می شود.
زندی با بیان این كه در سال های گذشته، اداره هایی مانند شركت مخابرات در عرصه این قنات، ساخت و سازهایی انجام داده اند، می افزاید: به نظر می آید با عنایت به بحث های ثبت جهانی، عملیات های عمرانی خودرا در این منطقه سرعت بخشیده اند، همچون این كه در چند روز گذشته، یكسری حفاری برای انتقال تاسیسات مخابراتی از عرصه این قنات توسط مخابرات انجام شده است.
او با تاكید بر این كه زمین مسیر قنات بوده است، ادامه می دهد: در زمانی مخابرات بخشی را دیوار كشیده و الان نیز خارج از آن دیوار كشیدن تاسیسات سیم كشی را انجام می دهد، اما متاسفانه شنیده ایم كه معاون میراث فرهنگی استان همدان مجوز این حفاری را صادر كرده است.
برای حذف آسفالت هگمتانه كمیته تشكیل داده اند
او اضافه می كند: این مجوز دادن خود سوال است، اگر آن جا تاسیساتی ایجاد شود مانند گازرسانی و آبرسانی و مخابرات، دیگر برداشتن آن دشوار است، این تجربه را در هگمتانه هم داشتیم، وقتی می خواستند آسفالت كنند، آگهی دادیم كه انجام این كار برای ثبت جهانی هگمتانه یك مانع جدی به حساب می آید، اما گوش نكردند.
این فعال میراث فرهنگی با بیان این كه آن زمان گوش نكردند و قسمتی از محوطه را آسفالت كردند و الان برای كندن آن آسفالت ها كمیته تشكیل داده اند. ادامه می دهد: اگر مقرر است روزی این محوطه را ثبت جهانی كنند، با مشكل هگمتانه مواجه می شوند. اساسا اگر این حفاری صورت گیرد و سیستم تاسیساتی را از این جا بگذراند، حذف آن در سال های بعدی دشوار است. چرا معاون میراث فرهنگی استان به آینده نگاه نمی كند؟
او با بیان این كه راه های جایگزین برای این پروژه مانند راه هوایی یا كانالیزه كردن آن از روی زمین وجود دارد، حتی از مسیرهای دیگر نیز با دور كردن مسافت به اندازه یك كیلومتر، می توانند حفاری ها را انجام دهند، می گوید: مسئولان میراث فرهنگی معتقدند كه این قنات منحصربه فردترین قنات خاورمیانه از نظر عرض و ارتفاع است؛ چهار و نیم متر ارتفاع و نزدیك به سه متر عرض دارد.
«شهر زیرزمینی سامن»، نمونه ای از اقدامات مخابرات همدان در بناهای تاریخی
زندی اما به تاریخچه حضور تاسیسات مخابرات روی بستر شهر زیرزمینی – تاریخی سامن نیز اشاره می كند و می گوید: آن قدر این بحث تاسیسات حفاری در آن منطقه تكرار شد كه قسمتی از شهر زیرزمینی را نابود كرد و آنها حالا می خواهند این بخش مركزی مخابرات را از روی آن شهر تاریخی زیرزمینی جابه جا كنند.
او اضافه می كند: مخابرات در این بخش از روستای قاسم آباد نیز این كار را انجام می دهد، متاسفانه همیشه یك كار را انجام می دهند و ۱۰ سال بعد پشیمان می شوند.
او همین طور به اعتراض روستایی ها و كشاورزان منطقه به این پروژه اشاره می كند و می گوید: هر چند نگاه آنها به كشاورزی و زمین های زراعی خودشان است و نگاه ما بحث میراثی است، چون تاسیسات و شركت های مختلف مانند گاز و آب و مخابرات به صورت مداوم به این اراضی لطمه وارد می كنند، اما هم اكنون تنها درخواست دوستداران و فعالان میراث فرهنگی این است كه فقط مسیر را تغییر دهند. هیچ كس خواستار توقف خدمات رسانی به مردم نیست.
می خواهند فیبر نوری را از این سمت جاده به آن سمت ببرند
احمد ترابی - معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان – اما در گفت و گو با ایسنا وضعیت را به گونه دیگری تشریح می كند.
او با اعتراض می گوید: تاسیسات مخابرات قبلا از روی قنات عبور داده شده بود، اما حالا قصد دارند فیبر نوری خودرا در منطقه توسعه دهند، بدین سبب مسئولان مخابرات دو روز پیش از ما استعلام كردند و كارشناسان دیرینه شناس منطقه را بررسی نموده و اعلام نمودند مشكلی برای انجام این پروژه نیست.
او با بیان این كه آنها می خواهند سیم مخابراتی خودرا از روی قنات قاسم آباد عبور دهند، ادامه می دهد: در واقع می خواهند این سیستم را از این سمت جاده به آن سمت جاده ببرند، قنات نیز به صورت یك خط مستقیم است و كاری نمی توانند انجام دهند.
ترابی با تاكید بر این كه قنات حدود هفت تا هشت متر زیر خاك و گودال تاسیسات قنات قاسم آباد است، بیان می كند: این تاسیسات از حدود شش تا هفت متر از روی قنات عبور كرده بدین سبب امكان جابه جایی مسیر معوض چه به صورت هوایی و چه دور كردن مسیر وجود ندارد. وقتی از قبل این مسیر وجود داشته، چه كاری باید انجام داد؟
منبع: آثارنیوز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب